VKSND Nam Định

Tên bài viết: Trao đổi về về việc giải quyết vụ án Trồng cây thuốc phiện?

Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra vụ án Nguyễn Văn Thơ, phạm tội “Trồng cây thuốc phiện” quy định tại Điều 247 BLHS, VKSND huyện Trực Ninh gặp một số khó khăn vướng mắc, xin được nêu lên để cùng trao đổi với các đồng nghiệp như sau:
Tóm tắt nội dung vụ án
Hồi 10 giờ 00 phút ngày 11/4/2024, tổ công tác Công an huyện Trực Ninh phát hiện bắt quả tang Nguyễn Văn Thơ, sinh năm 1970, trú tại: Tổ dân phố Tam Thắng, thị trấn Cát Thành, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định có hành vi trồng 110 cây nghi là cây thuốc phiện tại khu vực vườn trong khuôn viên nhà ở của mình. Tiến hành kiểm tra khu bếp nhà Thơ phát hiện, thu giữ 482 cây nghi là cây thuốc phiện đang phơi trên nền bếp. Làm việc với Cơ quan Công an, Thơ khai nhận khoảng giữa năm 2023, khi Thơ làm việc tại xưởng đóng tàu Minh Đoàn thuộc tổ dân phố Nam An, thị trấn Cát Thành được một người đàn ông không quen biết đến sửa tàu cho hạt giống cây thuốc phiện. Đến khoảng tháng 02/2024, Thơ mang hạt giống ra gieo trồng tại khu vực vườn trong khuôn viên nhà ở của mình với mục đích sau khi thu hoạch dùng ngâm rượu để uống. Ngày 10/4/2024, thấy cây thuốc phiện đã ra quả, Thơ nhổ 482 cây mang vào gian bếp phơi. Tổ công tác đã mời người chứng kiến tiến hành thu giữ toàn bộ vật chứng, niêm phong theo đúng quy định của pháp luật, ký hiệu là P.
Tiến hành khám xét khẩn cấp nơi ở của Thơ không phát hiện thu giữ đồ vật, tài liệu gì khác.
Qua nội dung vụ án có nhiều ý kiến khác nhau về việc định tội danh đối với hành vi của Nguyễn Văn Thơ, cụ thể:
Quan điểm thứ nhất: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện thì Nguyễn Văn Thơ chỉ phạm tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại khoản 1 Điều 247 BLHS.
Mục đích Nguyễn Văn Thơ trồng cây thuốc phiện để ngâm rượu uống; hơn nữa Thơ thừa nhận cả 110 cây thuốc phiện trồng ngoài vườn và 482 cây vừa mới thu hoạch đều là do một mình Thơ trồng, chăm bón; do vậy hành vi của Thơ chỉ cấu thành tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS “Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3000 cây”.
Quan điểm thứ hai: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện và khối lượng quả thu giữ được tại gian nhà bếp thuộc một trong các trường hợp sau: “quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05kilogam đến dưới 50 kilogam” hoặc “quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilogam đến dưới 10 kilogam” thì Nguyễn Văn Thơ chỉ phạm tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS.
Nguyễn Văn Thơ khai tất cả 592 cây đều trồng với mục đích ngâm rượu uống; tuy nhiên không thể chỉ dựa vào lời khai của đối tượng, việc truy cứu trách nhiệm hình sự phải căn cứ hành vi khách quan: Khi bắt quả tang thu giữ ở nền bếp 482 cây; nếu lượng quả thu giữ được ở nền bếp đủ khối lượng theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì phải khởi tố Nguyễn Văn Thơ về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e Khoản 1 Điều 249 BLHS. Lúc này hành vi Nguyễn Văn Thơ đủ yếu tố cấu thành hai tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS “Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3000 cây”và tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS; tuy nhiên tại Công văn số 233/TANDTC-PC ngày 01/10/2019 của TANDTC có nêu “Trường hợp người thực hiện 01 hành vi nhưng thỏa mãn dấu hiệu cấu thành nhiều tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội nặng hơn”; theo đó tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo quy định tại Khoản 1 Điều 249 BLHS có khung hình phạt cao hơn nên không truy cứu TNHS đối tượng về tội Trồng cây thuốc phiện theo điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS mà chỉ truy cứu TNHS về tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS; còn đối với 110 cây thuốc phiện còn trồng ngoài vườn khi bị bắt quả tang thì phải bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật.
Quan điểm thứ ba: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện và khối lượng quả thu giữ ở nền bếp đủ theo quy định theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì Nguyễn Văn Thơ phải chịu trách nhiệm hình sự về hai tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS và Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS.
Tại vì hành vi trồng cây thuốc phiện đã được hoàn thành khi Nguyễn Văn Thơ có một trong các hành vi gieo trồng hoặc chăm bón 592 cây để thu hoạch cây hoặc các bộ phận của cây. Ở vụ án này, Nguyễn Văn Thơ khai nhận một mình Thơ là người tự tay gieo trồng, chăm bón cây và đã thu hoạch được 482 cây để trong nền bếp: như vậy hành vi đã đủ yếu tố cấu thành tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS.
Đối với hành vi cất giấu bất hợp pháp 482 cây thuốc phiện trong đó có cả quả tại nền bếp nếu khối lượng quả thu giữ ở nền bếp đủ theo quy định theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì Thơ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều này; hai hành vi là độc lập khách quan nên phải truy cứu về 2 tội như trên mới thoả đáng.
Tuy nhiên vấn đề đặt ra ở đây khi cơ quan điều tra trưng cầu giám định thì bản kết luận giám định số 725/KL-KTHS ngày 15/4/2024 của phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Nam Định xác định: mẫu gồm 110 cây thân thảo còn tươi (có rễ, thân, lá, quả) trong niêm phong ký hiệu P gửi giám định đều là cây thuốc phiện. Tổng khối lượng cây có cả quả: 2640 gam. Tổng khối lượng quả: 352 gam.
Mẫu gồm 482 cây cây thân thảo còn tươi (có rễ, thân, lá, quả) trong niêm phong ký hiệu P gửi giám định đều là cây thuốc phiện. Tổng khối lượng cây có cả quả: 11528 gam. Tổng khối lượng quả: 1546 gam.
Tổng khối lượng mẫu P: 14168 gam.
Tổng khối lượng quả của mẫu P: 1898 gam.
Ngày 15/4/2024 Cơ quan CSĐT Công an huyện Trực Ninh ra quyết định trưng cầu giám định bổ sung số 266/QĐ trưng cầu giám định bổ sung các quả thu trên mẫu giám định P là quả tươi hay quả khô? Ngày 17/4/2024, Phòng Kỹ thuật hình sự công an tỉnh Nam Định ban hành công văn số 168/CV-PC09 trả lời: Căn cứ điểm d khoản 2 Điều 68 Bộ luật TTHS năm 2015; điểm 2 Điều 11 Luật giám định tư pháp, Phòng kỹ thuật hình sự từ chối giám định do chưa có căn cứ pháp lý kết luận mẫu gồm các quả cây thuốc phiện (ký hiệu P) được niêm phong gửi giám định là quả tươi hay quả khô.
Vậy điểm đ, e khoản 1 Điều 249 BLHS quy định trách nhiệm hình sự trong trường hợp nào? Việc không giám định được là quả thuốc phiện tươi hay khô trong trường hợp trên có dẫn đến việc bỏ lọt tội phạm hay không?
Do vậy, hiện Cơ quan CSĐT công an huyện Trực Ninh chỉ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với Nguyễn Văn Thơ về tội: “Trồng cây thuốc phiện” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS và đã được VKSND huyện Trực Ninh phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can, Lệnh tạm giam đối với bị can. Việc có khởi tố Nguyễn Văn Thơ về tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo điểm e khoản 1 Điều 249 BLHS vẫn còn bỏ ngỏ do còn những vướng mắc nêu trên.
Đến nay vẫn chưa có văn bản nào hướng dẫn cụ thể căn cứ giám định quả thuốc phiện tươi hay khô để việc thực thi pháp luật được nghiêm chỉnh, thống nhất.
Từ những quan điểm phân tích như trên, đề xuất liên ngành tư pháp Trung ương sớm ra văn bản hướng dẫn để có cơ sở xử lý, tránh tình trạng bỏ lọt tội phạm.
Mong được sự trao đổi của các đồng nghiệp!

Viện kiểm sát nhân dân huyện Trực Ninh


Giới thiệu Viện kiểm sát tỉnh Viện kiểm sát cấp huyện Tin tức Hoạt động của VKSND tỉnh Hoạt động của VKSND cấp huyện Thư điện tử Hộp thư công vụ ngành Hộp thư công vụ nội bộ Các ứng dụng trong ngành Quản lý án Án hình sự Án dân sự... Quản lý văn bản & điều hành Văn bản toàn ngành Văn bản hành chính công Liên hệ Sơ đồ cổng

<Đăng ngày 22/5/2024> Đơn vị: VKSND huyện Trực Ninh Nguyễn Thị Thuần Tên bài viết: Trao đổi về về việc giải quyết vụ án Trồng cây thuốc phiện? Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra vụ án Nguyễn Văn Thơ, phạm tội “Trồng cây thuốc phiện” quy định tại Điều 247 BLHS, VKSND huyện Trực Ninh gặp một số khó khăn vướng mắc, xin được nêu lên để cùng trao đổi với các đồng nghiệp như sau: Tóm tắt nội dung vụ án Hồi 10 giờ 00 phút ngày 11/4/2024, tổ công tác Công an huyện Trực Ninh phát hiện bắt quả tang Nguyễn Văn Thơ, sinh năm 1970, trú tại: Tổ dân phố Tam Thắng, thị trấn Cát Thành, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định có hành vi trồng 110 cây nghi là cây thuốc phiện tại khu vực vườn trong khuôn viên nhà ở của mình. Tiến hành kiểm tra khu bếp nhà Thơ phát hiện, thu giữ 482 cây nghi là cây thuốc phiện đang phơi trên nền bếp. Làm việc với Cơ quan Công an, Thơ khai nhận khoảng giữa năm 2023, khi Thơ làm việc tại xưởng đóng tàu Minh Đoàn thuộc tổ dân phố Nam An, thị trấn Cát Thành được một người đàn ông không quen biết đến sửa tàu cho hạt giống cây thuốc phiện. Đến khoảng tháng 02/2024, Thơ mang hạt giống ra gieo trồng tại khu vực vườn trong khuôn viên nhà ở của mình với mục đích sau khi thu hoạch dùng ngâm rượu để uống. Ngày 10/4/2024, thấy cây thuốc phiện đã ra quả, Thơ nhổ 482 cây mang vào gian bếp phơi. Tổ công tác đã mời người chứng kiến tiến hành thu giữ toàn bộ vật chứng, niêm phong theo đúng quy định của pháp luật, ký hiệu là P. Tiến hành khám xét khẩn cấp nơi ở của Thơ không phát hiện thu giữ đồ vật, tài liệu gì khác. Qua nội dung vụ án có nhiều ý kiến khác nhau về việc định tội danh đối với hành vi của Nguyễn Văn Thơ, cụ thể: Quan điểm thứ nhất: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện thì Nguyễn Văn Thơ chỉ phạm tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại khoản 1 Điều 247 BLHS. Mục đích Nguyễn Văn Thơ trồng cây thuốc phiện để ngâm rượu uống; hơn nữa Thơ thừa nhận cả 110 cây thuốc phiện trồng ngoài vườn và 482 cây vừa mới thu hoạch đều là do một mình Thơ trồng, chăm bón; do vậy hành vi của Thơ chỉ cấu thành tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS “Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3000 cây”. Quan điểm thứ hai: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện và khối lượng quả thu giữ được tại gian nhà bếp thuộc một trong các trường hợp sau: “quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05kilogam đến dưới 50 kilogam” hoặc “quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilogam đến dưới 10 kilogam” thì Nguyễn Văn Thơ chỉ phạm tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS. Nguyễn Văn Thơ khai tất cả 592 cây đều trồng với mục đích ngâm rượu uống; tuy nhiên không thể chỉ dựa vào lời khai của đối tượng, việc truy cứu trách nhiệm hình sự phải căn cứ hành vi khách quan: Khi bắt quả tang thu giữ ở nền bếp 482 cây; nếu lượng quả thu giữ được ở nền bếp đủ khối lượng theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì phải khởi tố Nguyễn Văn Thơ về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e Khoản 1 Điều 249 BLHS. Lúc này hành vi Nguyễn Văn Thơ đủ yếu tố cấu thành hai tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS “Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3000 cây”và tội Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS; tuy nhiên tại Công văn số 233/TANDTC-PC ngày 01/10/2019 của TANDTC có nêu “Trường hợp người thực hiện 01 hành vi nhưng thỏa mãn dấu hiệu cấu thành nhiều tội phạm thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội nặng hơn”; theo đó tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo quy định tại Khoản 1 Điều 249 BLHS có khung hình phạt cao hơn nên không truy cứu TNHS đối tượng về tội Trồng cây thuốc phiện theo điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS mà chỉ truy cứu TNHS về tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS; còn đối với 110 cây thuốc phiện còn trồng ngoài vườn khi bị bắt quả tang thì phải bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật. Quan điểm thứ ba: Nếu kết quả giám định tất cả 592 cây thu giữ được đều là cây thuốc phiện và khối lượng quả thu giữ ở nền bếp đủ theo quy định theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì Nguyễn Văn Thơ phải chịu trách nhiệm hình sự về hai tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS và Tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS. Tại vì hành vi trồng cây thuốc phiện đã được hoàn thành khi Nguyễn Văn Thơ có một trong các hành vi gieo trồng hoặc chăm bón 592 cây để thu hoạch cây hoặc các bộ phận của cây. Ở vụ án này, Nguyễn Văn Thơ khai nhận một mình Thơ là người tự tay gieo trồng, chăm bón cây và đã thu hoạch được 482 cây để trong nền bếp: như vậy hành vi đã đủ yếu tố cấu thành tội Trồng cây thuốc phiện theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS. Đối với hành vi cất giấu bất hợp pháp 482 cây thuốc phiện trong đó có cả quả tại nền bếp nếu khối lượng quả thu giữ ở nền bếp đủ theo quy định theo điểm đ hoặc e khoản 1 Điều 249 BLHS thì Thơ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều này; hai hành vi là độc lập khách quan nên phải truy cứu về 2 tội như trên mới thoả đáng. Tuy nhiên vấn đề đặt ra ở đây khi cơ quan điều tra trưng cầu giám định thì bản kết luận giám định số 725/KL-KTHS ngày 15/4/2024 của phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Nam Định xác định: mẫu gồm 110 cây thân thảo còn tươi (có rễ, thân, lá, quả) trong niêm phong ký hiệu P gửi giám định đều là cây thuốc phiện. Tổng khối lượng cây có cả quả: 2640 gam. Tổng khối lượng quả: 352 gam. Mẫu gồm 482 cây cây thân thảo còn tươi (có rễ, thân, lá, quả) trong niêm phong ký hiệu P gửi giám định đều là cây thuốc phiện. Tổng khối lượng cây có cả quả: 11528 gam. Tổng khối lượng quả: 1546 gam. Tổng khối lượng mẫu P: 14168 gam. Tổng khối lượng quả của mẫu P: 1898 gam. Ngày 15/4/2024 Cơ quan CSĐT Công an huyện Trực Ninh ra quyết định trưng cầu giám định bổ sung số 266/QĐ trưng cầu giám định bổ sung các quả thu trên mẫu giám định P là quả tươi hay quả khô? Ngày 17/4/2024, Phòng Kỹ thuật hình sự công an tỉnh Nam Định ban hành công văn số 168/CV-PC09 trả lời: Căn cứ điểm d khoản 2 Điều 68 Bộ luật TTHS năm 2015; điểm 2 Điều 11 Luật giám định tư pháp, Phòng kỹ thuật hình sự từ chối giám định do chưa có căn cứ pháp lý kết luận mẫu gồm các quả cây thuốc phiện (ký hiệu P) được niêm phong gửi giám định là quả tươi hay quả khô. Vậy điểm đ, e khoản 1 Điều 249 BLHS quy định trách nhiệm hình sự trong trường hợp nào? Việc không giám định được là quả thuốc phiện tươi hay khô trong trường hợp trên có dẫn đến việc bỏ lọt tội phạm hay không? Do vậy, hiện Cơ quan CSĐT công an huyện Trực Ninh chỉ ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với Nguyễn Văn Thơ về tội: “Trồng cây thuốc phiện” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 247 BLHS và đã được VKSND huyện Trực Ninh phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can, Lệnh tạm giam đối với bị can. Việc có khởi tố Nguyễn Văn Thơ về tội Tàng trữ trái phép chất ma tuý theo điểm e khoản 1 Điều 249 BLHS vẫn còn bỏ ngỏ do còn những vướng mắc nêu trên. Đến nay vẫn chưa có văn bản nào hướng dẫn cụ thể căn cứ giám định quả thuốc phiện tươi hay khô để việc thực thi pháp luật được nghiêm chỉnh, thống nhất. Từ những quan điểm phân tích như trên, đề xuất liên ngành tư pháp Trung ương sớm ra văn bản hướng dẫn để có cơ sở xử lý, tránh tình trạng bỏ lọt tội phạm. Mong được sự trao đổi của các đồng nghiệp! Viện kiểm sát nhân dân huyện Trực Ninh



Trang thông tin điện tử của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định Trụ sở : Số 04 - Hà Huy Tập - Thành phố Nam Định; Điện thoại : 0228.3849429 Giấy phép số 01/GP-TTĐT-STTTT ngày 18/5/2023 của Sở TT&TT tỉnh Nam Định © Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định thiết kế và giữ bản quyền.